Υπάρχει η κατάλληλη θεραπεία για τον μεγάλο ασθενή (Υγεία);

15 Μαρτίου 2017

Ο ιδρυτικός νόμος του Εθνικού Συστήματος Υγείας έγινε πλέον 34 χρόνων και χρειάζεται σημαντικές παρεμβάσεις για να συνεχίσει εξυπηρετεί το αγαθό της Υγείας.
Αρχικά πρέπει να ξεκαθαρίσουμε ότι η υγεία αποτελεί δημόσιο αγαθό και έτσι πρέπει να αντιμετωπίζεται. Όμως για να μπορέσει να επιτελεί τον ρόλο της θα πρέπει να υπάρχει η δυνατότητα «τροφοδοσίας» με όλους αυτούς τους οικονομικούς και όχι μόνο πόρους που θα της επιτρέψουν να υπηρετεί απρόσκοπτα την δημόσια υγεία και παράλληλα να μην επιβαρύνει τους άλλους κλάδους της δημόσιας ζωής.
Σήμερα αυτό δεν συμβαίνει. Η υγεία χαρακτηρίζεται ως ο μεγάλος ασθενής, για τον οποίο ξοδεύεται ένα πακτωλός χρημάτων χωρίς τα χρήματα αυτά να έχουν το αποτέλεσμα για το οποίο δίνονται. Και όχι μόνο αυτό αλλά συχνά πυκνά αναδύεται μια έντονη δυσοσμία σαν αποτέλεσμα διαφόρων σκανδάλων (Depuy, Novartis, χρηματισμοί κλπ).
Άραγε υπάρχει λύση;
Η απάντηση είναι είμαστε υποχρεωμένοι στις επόμενες γενιές να βρούμε την ενδεδειγμένη λύση.
Ας δούμε κάποιες προτάσεις προς αυτή την κατεύθυνση
Ο Υγειονομικός Χάρτης
Ο Υγειονομικός Χάρτης, είναι η ανάπτυξη της απαιτούμενης οργανωτικής, θεσμικής και πληροφοριακής υποδομής, για τη συστηματική συλλογή, διαχείριση, επεξεργασία και δημοσιοποίηση δεδομένων και δεικτών υγείας σε διαχρονικό επίπεδο.
Οι μονάδες Υγείας όταν δημιουργήθηκαν εξυπηρετούσαν τις τότε ανάγκες υγείας του πληθυσμού αλλά και κομματικές σκοπιμότητες, μη βλέποντας το μακροπρόθεσμο όφελος αλλά και χωρίς δυνατότητες τροποποίησης εάν οι ανάγκες διαφοροποιηθούν. Τώρα οι ανάγκες του πληθυσμού αλλά και ο ίδιος ο πληθυσμός έχουν αλλάξει (προ 35 έτη δεν υπήρχε τόσο διαδομένος ο εμβολιασμός, άλλες οι ασθένειες που υπήρχαν τότε αλλά και δεν υπήρχε το μεταναστευτικό όπως τώρα το οποίο και διαφοροποίησε την νοσηρότητα), χωρίς όμως αυτό να συνοδεύεται και από τις αντίστοιχες αλλαγές στον τομέα της υγείας.
Το έργο επιχειρεί να αποτυπώσει την πραγματική εικόνα του επιπέδου υγείας του Ελληνικού πληθυσμού και των υπηρεσιών υγείας και ψυχικής υγείας. Σήμερα, παρότι πολλοί φορείς παροχής υπηρεσιών υγείας και ψυχικής υγείας συλλέγουν δεδομένα σχετικά με τη δραστηριότητά τους, στις περισσότερες περιπτώσεις αυτά τα δεδομένα δεν καταγράφονται συστηματικά βάσει προτύπων που θα επιτρέπουν την αξιόπιστη και έγκυρη συγκέντρωσή τους, δεν επικαιροποιούνται, και η έλλειψη συνολικής τυποποιημένης και ομοιογενούς επεξεργασίας δεν εξασφαλίζει την αξιοπιστία τους.
Επιπλέον τα δεδομένα που συλλέγονται, πέρα από το γεγονός ότι δεν είναι επαρκή (σε πολλές, μάλιστα, περιπτώσεις είναι ανύπαρκτα), δεν είναι συγκρίσιμα με αντίστοιχα στοιχεία ομοειδών φορέων και δεν είναι δυνατόν να αξιοποιηθούν, ή απαιτείται εκτενής, χρονοβόρα και υψηλού κόστους επεξεργασία για την αξιοποίησή τους.
Παράλληλα έχει διαπιστωθεί ότι σε σύγκριση με άλλες χώρες η Ελλάδα υστερεί σε δεδομένα υγείας που παρέχει σε ευρωπαϊκούς ή διεθνείς οργανισμούς (WHO, Eurostat, OECD).
Στο παραπάνω πλαίσιο, καθίσταται αναγκαίος ο σχεδιασμός και η υλοποίηση ενός πληροφοριακού συστήματος ομοιογενούς καταγραφής, επεξεργασίας και ανάλυσης δεδομένων, που θα παρέχει χωροταξικά κατανεμημένη και έγκυρη πληροφόρηση σχετικά με την υφιστάμενη κατάσταση του συστήματος υγείας, καθώς και την τεκμηριωμένη πρόβλεψη των αναγκών υγείας και κοινωνικής φροντίδας, με απώτερο στόχο την αποτελεσματικότερη εξυπηρέτηση των πολιτών.
Επιπρόσθετα, η δημοσιονομική κρίση και ο εξορθολογισμός των διαθέσιμων πόρων δημιουργούν αφ΄ ενός την ανάγκη ανάπτυξης ενός δυναμικού εργαλείου συγκριτικής αξιολόγησης των παρεχόμενων υπηρεσιών και αφετέρου, την ανάγκη σχεδιασμού νέων υπηρεσιών βάσει των πραγματικών πληθυσμιακών αναγκών.
Ποιες πληροφορίες θα περιλαμβάνει ο Υγειονομικός Χάρτης;
Οι βασικές ενότητες πληροφοριών που περιλαμβάνονται στο έργο «Υγειονομικός Χάρτης » είναι οι ακόλουθες:
✔ Δημογραφικά στοιχεία: Πληθυσμός, ηλικία, οικογενειακή κατάσταση, εισόδημα, οικογενειακές δαπάνες, επάγγελμα, τομέας απασχόλησης, ασφάλιση, εκπαίδευση, εθνικότητα, κλπ.
✔ Επιδημιολογικά στοιχεία: Θνησιμότητα, νοσηρότητα, προσδόκιμο επιβίωσης, τρόπος ζωής και συμπεριφοράς όπως: κάπνισμα, χρήση τοξικών ουσιών, σεξουαλική συμπεριφορά, διατροφικές συνήθειες, φυσική δραστηριότητα κτλ.
✔ Στοιχεία για τους ανθρώπινους και υλικούς πόρους υγείας και κοινωνικής αλληλεγγύης, της οργανωτικής διάρθρωσης των παρεχόμενων υπηρεσιών και των δραστηριοτήτων τους.
✔ Χρήση υπηρεσιών: υπηρεσίες ανά είδος επιλεγμένων περιστατικών, φορέα παροχής, έκβαση, όγκο παραγόμενων υπηρεσιών και κόστος αυτών, αποτελεσματικότητα, αποδοτικότητα και καταλληλότητα σε σχέση με τις προσδιορισμένες ανάγκες, κλπ.
✔ Πληροφοριακά στοιχεία για την εξυπηρέτηση των πολιτών και γενικότερα των χρηστών του συστήματος και των εμπλεκόμενων σε αυτό, όπως η διαθεσιμότητα κλινών.
Κέντρα Υγείας Αστικού τύπου
Μικρές μονάδες υγείας με αντίστοιχο προϋπολογισμό ώστε να έχουν την δυνατότητα για:
Συνταγογράφηση
Εμβολιασμό
Τακτικά εξωτερικά ιατρεία
Δυνατότητα μικροεπεμβάσεων (τοποθέτηση ραμμάτων, νάρθηκες, βιοψίες κλπ)
Με αυτόν τον τρόπο σταματά η ταλαιπωρία των ασθενών να προσπαθούν να βρούν ραντεβού για τα ανωτέρω σε ιατρεία των νοσοκομείων, το οποίο έχει γίνει αρκετά χρονοβόρο. Παράλληλα λόγω των οικονομικών δυσκολιών, οι ασθενείς συνωστίζονται στα εφημερεύοντα νοσοκομεία αυτοχαρακτηριζόμενα ως επείγοντα περιστατικά επιδεινώνοντας έτσι την κατάσταση στα ιατρεία των νοσοκομείων και τελικά «εμποδίζοντας» τα αληθή επείγοντα περιστατικά να εξετασθούν (γεγονός που κάποιες φορές μπορεί να αποβεί μοιραίο).
Νοσοκομεία με:
24 ωρη εφημερία
Τμήμα Επειγόντων Περιστατικών (σύμφωνα με τους διεθνείς κανόνες)
Κάθε κυβέρνηση νομοθετεί την δημιουργία τους (πληθώρα νόμων) αλλά ουσιαστικά ΠΟΤΕ δεν έχουν υλοποιηθεί. Με αυτόν τον τρόπο θα εξετάζονται τα πραγματικά επείγοντα περιστατικά και θα υπάρχει πιο γρήγορη και ασφαλής διακίνηση των περιστατικών.
Ακόμη όμως και για τα μη επείγοντα να υπάρχει η δυνατότητα από την γραμματεία του τμήματος διαλογής των ΤΕΠ να δίνεται ένα τακτικό ραντεβού εξέτασης.
Ηλεκτρονική διασύνδεση όλων των μονάδων υγείας
Αποτελεί αναπόσπαστο σημείο για την ομαλή και αποτελεσματική λειτουργία του ΕΣΥ, χωρίς να υπάρχουν «τυφλά» σημεία που το καθιστά μη λειτουργικό, χρονοβόρο και δύσκαμπτο.

Αφορμή για το κείμενο αποτέλεσε η προγραμματισμένη συζήτηση για τον χώρο της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας που θα πραγματοποιηθεί την Δευτέρα 20/02/2017, στο αμφιθέατρο της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας