Γράφει ΣΤΕΛΙΟΣ ΚΡΑΛΟΓΛΟΥ
Η εφορία πατάει από σήμερα το κουμπί και βάζει «λουκέτο» σε χιλιάδες καταλύματα βραχυχρόνιας μίσθωσης που δεν είναι κύριας χρήσης. Από την 1η Οκτωβρίου τίθεται σε ισχύ το νέο θεσμικό πλαίσιο, το οποίο ξεκαθαρίζει ποια ακίνητα μπορούν να συνεχίσουν να διατίθενται μέσα από τις πλατφόρμες και ποια θα βγουν εκτός.
Όσα ακίνητα εμφανίζονται ως υπόγεια, αποθήκες, γκαράζ ή βοηθητικοί χώροι θα διαγράφονται αυτόματα από το μητρώο και οι διεθνείς πλατφόρμες θα ενημερώνονται ηλεκτρονικά για να μπλοκάρουν την ανάρτηση των αγγελιών.
Στην πράξη, οι ιδιοκτήτες δεν θα έχουν καν τη δυνατότητα να ανεβάσουν καταχώρηση εάν δεν υπάρχει ενεργός αριθμός μητρώου. Αντίθετα, στη βραχυχρόνια μίσθωση θα συνεχίσουν μόνο τα ακίνητα που θεωρούνται κύριας χρήσης, δηλαδή εκείνα με χώρους καθημερινής διαβίωσης όπως υπνοδωμάτια, σαλόνια, κουζίνες, τραπεζαρίες και γραφεία. Οι βοηθητικοί χώροι –αποθήκες, γκαράζ, υπόγεια– κόβονται οριστικά από το νέο πλαίσιο, με τα ΑΜΑ τους να ακυρώνονται αυτόματα και τις πλατφόρμες να μην επιτρέπουν την ανάρτησή τους.
Υπολογίζεται ότι 5% με 10% των ακινήτων που εμφανίζονται σε πλατφόρμες όπως Airbnb, Booking και VRBO θα τεθούν εκτός αγοράς.
Πρακτικά η ΑΑΔΕ θα τραβήξει δεδομένα από το Ε9, το Κτηματολόγιο και τα δηλωμένα ΑΜΑ στο Μητρώο Βραχυχρόνιας Διαμονής. Θα διασταυρώνεται αν το ακίνητο που δηλώθηκε για μίσθωση είναι καταχωρημένο ως χώρος κύριας χρήσης. Όσα ακίνητα φαίνονται ως αποθήκες, υπόγεια, επαγγελματικοί χώροι ή βοηθητικοί χώροι δεν θα θεωρούνται κατάλληλα για βραχυχρόνια. Στην πράξη, αυτά τα ΑΜΑ θα «σβήνουν» από το μητρώο.
Με την ολοκλήρωση της διασταύρωσης η πλατφόρμα της ΑΑΔΕ θα απενεργοποιεί αυτόματα τα συγκεκριμένα ακίνητα και θα ακυρώνει τον αριθμό μητρώου. Στη συνέχεια θα υπάρχει ηλεκτρονική ενημέρωση προς τις μεγάλες διεθνείς πλατφόρμες (Airbnb, Booking, VRBO κ.ά.), ώστε τα ακίνητα χωρίς έγκυρο ΑΜΑ να μην μπορούν να ανεβαίνουν ως καταχωρήσεις. Δηλαδή ο ιδιοκτήτης δεν θα έχει καν τη δυνατότητα να καταχωρήσει ή να επαναφέρει την αγγελία του, γιατί το σύστημα της πλατφόρμας θα «τραβάει» ενημέρωση από την ΑΑΔΕ και θα την απορρίπτει.
Το νέο θεσμικό πλαίσιο πολλαπλασιάζει και τις προδιαγραφές που πρέπει να πληροί κάθε κατάλυμα. Ασφάλιση αστικής ευθύνης, υπεύθυνη δήλωση ηλεκτρολόγου εγκαταστάτη, ρελέ διαρροής, ανιχνευτές καπνού, πυροσβεστήρες, φωτισμός και σήμανση διαφυγής, διάγραμμα εκκένωσης και φαρμακείο πρώτων βοηθειών γίνονται πλέον υποχρεωτικά, ενώ απαιτούνται και πιστοποιητικά μυοκτονίας και απεντόμωσης.
Οι έλεγχοι θα είναι επιτόπιοι και συνεχείς, με μικτά συνεργεία του υπουργείου Τουρισμού και της ΑΑΔΕ να καταγράφουν παραβάσεις και να επιβάλλουν πρόστιμα που ξεκινούν από 5.000 ευρώ, διπλασιάζονται στις 10.000 ευρώ σε περίπτωση υποτροπής και φτάνουν μέχρι 20.000 ευρώ.
Το κρίσιμο ερώτημα για κάθε ιδιοκτήτη είναι «πόσο κοστίζει η συμμόρφωση». Η υπεύθυνη δήλωση ηλεκτρολόγου κοστίζει 70–150 ευρώ, ενώ η τοποθέτηση ρελέ διαρροής μαζί με την εργασία του ηλεκτρολόγου κυμαίνεται από 80 ως 170 ευρώ. Οι ανιχνευτές καπνού κοστίζουν 10–30 ευρώ ο καθένας, με ανάγκη τριών ή τεσσάρων σε ένα τυπικό διαμέρισμα. Ένας πυροσβεστήρας 6 κιλών στοιχίζει 30–50 ευρώ, με ετήσια συντήρηση 10–20 ευρώ. Ο φωτισμός ασφαλείας με σήμανση κοστίζει 20–35 ευρώ, ενώ το διάγραμμα διαφυγής από μηχανικό 50–120 ευρώ. Ένα βασικό φαρμακείο πρώτων βοηθειών προσθέτει άλλα 25–60 ευρώ.
Με αυτά τα δεδομένα, ένα μικρό διαμέρισμα 40–60 τ.μ. χρειάζεται τουλάχιστον 300–600 ευρώ για να καλύψει τις νέες απαιτήσεις, ενώ για μεγαλύτερο ακίνητο 80–100 τ.μ. ο λογαριασμός ανεβαίνει στα 400–750 ευρώ. Στις δαπάνες αυτές πρέπει να συνυπολογιστεί και το ετήσιο κόστος συντήρησης, όπως η αναγόμωση των πυροσβεστήρων και οι αλλαγές μπαταριών στους ανιχνευτές.