Πέτρος Πετράτος: «Η Ιακωβάτειος Βιβλιοθήκη αξίζει σεβασμό και ουσιαστικό ενδιαφέρον – όχι αδιαφορία και υποτίμηση»

Η Ιακωβάτειος Βιβλιοθήκη αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα πολιτιστικά ιδρύματα της Κεφαλονιάς και έχει ιστορική και πνευματική αξία που δεν μπορεί να αντικατασταθεί. Εδώ και χρόνια, το Εφορευτικό Συμβούλιο, με ανιδιοτέλεια και αγάπη για τον τόπο, έχει προσπαθήσει να τη διατηρήσει ζωντανή, παρά τις ατελείωτες δυσκολίες και την αδιαφορία της Πολιτείας.

Η πρόσφατη παραίτηση του Εφορευτικού Συμβουλίου δεν ήταν μια εύκολη ή επιπόλαιη απόφαση. Προέκυψε ύστερα από μια ακατανόητη και απαράδεκτη στάση του Υπουργείου Παιδείας απέναντι στη λειτουργία της Βιβλιοθήκης και συγκεκριμένα από το γραφείο της αρμόδιας υπουργού. Κάθε χρόνο αποσπάται ένας εκπαιδευτικός για τη λειτουργία της Βιβλιοθήκης, όπως προβλέπει ο νόμος. Το Εφορευτικό Συμβούλιο έχει την υποχρέωση να αξιολογεί τους υποψήφιους και να καταθέτει την κατάταξή τους στο Υπουργείο, το οποίο οφείλει να τη λάβει υπόψη.

Φέτος, από τους έξι υποψηφίους, πρώτος στην κατάταξη ήταν ένας εκπαιδευτικός που υπηρετεί στην Ιακωβάτειο επί έντεκα χρόνια, με υψηλά προσόντα και εμπειρία. Παρ’ όλα αυτά, το Υπουργείο αποφάσισε να αποσπάσει τον τελευταίο της λίστας, αγνοώντας κάθε λογική και κανόνα αξιοκρατίας. Το Εφορευτικό Συμβούλιο ζήτησε να γίνει συμπληρωματική απόσπαση, αφού η ένσταση του πρώτου υποψηφίου έγινε δεκτή από την υπηρεσία, γεγονός που αποδεικνύει το λάθος της υπουργικής απόφασης. Παρ’ όλα αυτά, το γραφείο της Υπουργού αρνήθηκε να διορθώσει την αδικία, προκαλώντας σοβαρά προβλήματα στη λειτουργία της Βιβλιοθήκης.

Αυτή η στάση, σε συνδυασμό με τη γενικότερη αδιαφορία που επιδεικνύεται εδώ και χρόνια, οδήγησε στην απόφαση του Συμβουλίου να παραιτηθεί. Ο Πέτρος Πετράτος τόνισε ότι δεν πρόκειται για μια μεμονωμένη πράξη διαμαρτυρίας, αλλά για μια κίνηση αξιοπρέπειας. Μετά από δέκα χρόνια συνεχούς και αμισθί προσφοράς, έκρινε πως έφτασε η στιγμή να παραδώσει τη σκυτάλη, δίνοντας χώρο σε νέους ανθρώπους να προσφέρουν.

Από το 2015 μέχρι σήμερα, τέσσερα μέλη του Συμβουλίου είχαν ήδη παραιτηθεί χωρίς να αντικατασταθούν από το Υπουργείο, γεγονός που αποδυνάμωσε τη λειτουργία του οργάνου. Με την πρόσφατη παραίτηση τεσσάρων ακόμη μελών, απομένουν μόνο δύο, αριθμός που δεν επιτρέπει τη συγκρότηση απαρτίας. Το Υπουργείο οφείλει πλέον να προχωρήσει σε νέο διορισμό Εφορευτικού Συμβουλίου.

Ο κ. Πετράτος εξέφρασε την πικρία του για την έλλειψη ενδιαφέροντος και για την αδυναμία των πολιτικών να σταθούν στο ύψος των περιστάσεων. Επισήμανε ότι η Ιακωβάτειος Βιβλιοθήκη, όπως και η Κοργιαλένειος, διαθέτουν ανεκτίμητους θησαυρούς γνώσης και ιστορίας, τους οποίους η πολιτεία φαίνεται να αγνοεί. Παρά τις επανειλημμένες υποσχέσεις υπουργών, δημάρχων και κυβερνητικών παραγόντων, καμία ουσιαστική ενέργεια δεν έγινε για την αποκατάσταση και αναβάθμιση των κτηρίων ή για τη στήριξη του προσωπικού.

Η απογοήτευση είναι μεγάλη, όμως, όπως δήλωσε ο κ. Πετράτος, ο ίδιος και τα μέλη του απερχόμενου Συμβουλίου θα συνεχίσουν να στηρίζουν την Ιακωβάτειο Βιβλιοθήκη με κάθε τρόπο, εθελοντικά και με την ίδια αγάπη που είχαν όλα αυτά τα χρόνια.

Κλείνοντας, υπογράμμισε ότι η προστασία και ανάδειξη των πολιτιστικών ιδρυμάτων της Κεφαλονιάς δεν είναι πολυτέλεια, αλλά καθήκον. Αν χαθεί η Ιακωβάτειος Βιβλιοθήκη, θα χαθεί ένα κομμάτι της ιστορικής μνήμης και της πνευματικής ταυτότητας του νησιού.

Ακούστε ολόκληρη τη συνέντευξη.

Ο πρώην πρόεδρος του Εφορευτικού Συμβουλίου της Ιακωβατείου Βιβλιοθήκης μιλά στον Σάκη Βούτο για τους λόγους της παραίτησης, την αδιανόητη στάση του Υπουργείου Παιδείας και την ανάγκη να σωθεί ένα από τα σημαντικότερα πνευματικά ιδρύματα της Κεφαλονιάς.

Συνέντευξη στον Σάκη Βούτο

Εκπομπή «Το Βήμα του Πολίτη», Ionian Galaxy 90.8 – 21 Οκτωβρίου 2025

Σάκης Βούτος:
Κύριε Πετράτε, όλος ο κόσμος στενοχωρήθηκε με την είδηση της παραίτησης ολόκληρου του Εφορευτικού Συμβουλίου της Ιακωβατείου Βιβλιοθήκης. Γνωρίζουμε τους αγώνες σας για να την κρατήσετε ζωντανή. Γιατί φτάσατε σε αυτή την απόφαση;

Πέτρος Πετράτος:
Η παραίτηση ήταν αποτέλεσμα μιας ακατανόητης και απαράδεκτης συμπεριφοράς από την πλευρά του Υπουργείου Παιδείας και συγκεκριμένα από το γραφείο της Υπουργού. Το πρόβλημα ξεκίνησε από την ετήσια απόσπαση εκπαιδευτικού στη Βιβλιοθήκη. Κάθε χρόνο γίνεται αξιολόγηση των υποψηφίων από το Εφορευτικό Συμβούλιο και η κατάταξη αποστέλλεται στο Υπουργείο. Φέτος, ενώ πρώτος ήταν ένας εκπαιδευτικός που υπηρετεί επί έντεκα χρόνια στην Ιακωβάτειο με άριστα προσόντα, το Υπουργείο απέσπασε τον τελευταίο της λίστας, χωρίς αιτιολογία.

Σ.Β.:
Και η ένσταση που υποβλήθηκε από τον αδικημένο εκπαιδευτικό;

Π.Π.:
Υποβλήθηκε ένσταση και έγινε δεκτή από την υπηρεσία, γεγονός που αποδεικνύει ότι υπήρξε λάθος. Παρ’ όλα αυτά, το γραφείο της Υπουργού αρνήθηκε να διορθώσει την απόφαση και να κάνει συμπληρωματική απόσπαση, παρότι μπορούσε. Αυτή η εμμονική στάση δημιούργησε σοβαρά προβλήματα στη λειτουργία της Βιβλιοθήκης και μας οδήγησε στην παραίτηση.

Σ.Β.:
Πέρα από το συγκεκριμένο περιστατικό, υπήρχαν κι άλλοι λόγοι που σας ώθησαν να αποχωρήσετε;

Π.Π.:
Ναι. Από το 2015 που οριστήκαμε, έχουμε συμπληρώσει πάνω από δέκα χρόνια προσφοράς. Τέσσερα μέλη είχαν ήδη παραιτηθεί και το Υπουργείο δεν τα αντικατέστησε ποτέ. Με τις δικές μας παραιτήσεις, απέμειναν μόνο δύο μέλη, οπότε το Συμβούλιο δεν έχει πλέον απαρτία. Προσωπικά, είχα ήδη εκφράσει εδώ και έναν χρόνο την πρόθεσή μου να μην ξανασυμμετάσχω, γιατί πιστεύω πως πρέπει να υπάρξει ανανέωση και να μπουν νέοι άνθρωποι.

Σ.Β.:
Η στάση του Υπουργείου είναι απογοητευτική. Είχατε κάποια ανταπόκριση από τον βουλευτή του νομού;

Π.Π.:
Ενημερώθηκε εγκαίρως για το ζήτημα και μας είπε πως θα μεταφέρει το θέμα στην Υπουργό. Από εκεί και πέρα δεν γνωρίζω τι έγινε. Εμείς δεν θέλαμε να φέρουμε το θέμα σε κοινωνικές εκδηλώσεις, όπως κάποιοι υπέθεσαν· το είχαμε ήδη θέσει επίσημα.

Σ.Β.:
Υπάρχει τώρα Διοικητικό Συμβούλιο ή η Βιβλιοθήκη μένει ακέφαλη;

Π.Π.:
Τυπικά υπάρχει, όμως με δύο μόνο μέλη δεν μπορεί να λειτουργήσει. Χρειάζεται τουλάχιστον τρία για να υπάρχει απαρτία. Άρα, στην πράξη, η Ιακωβάτειος βρίσκεται χωρίς ενεργό διοίκηση. Το Υπουργείο πρέπει άμεσα να προχωρήσει σε νέο διορισμό.

Σ.Β.:
Πώς βιώνετε αυτή την κατάσταση, μετά από τόσα χρόνια προσφοράς;

Π.Π.:
Με λύπη και πικρία. Δέκα χρόνια προσφέραμε χωρίς καμία αμοιβή – ούτε καν τα έξοδα μετακίνησης δεν καλύπτονταν. Όμως το κάναμε από αγάπη για την Ιακωβάτειο και για την πολιτιστική μας κληρονομιά. Όταν βλέπεις τόση αδιαφορία από την Πολιτεία, απογοητεύεσαι. Παρ’ όλα αυτά, εμείς θα συνεχίσουμε να στηρίζουμε τη Βιβλιοθήκη, με όποιον τρόπο μπορούμε.

Σ.Β.:
Η Ιακωβάτειος έχει ιστορική αξία, όπως και η Κοργιαλένειος. Πιστεύετε ότι υπάρχει κίνδυνος να χαθεί αυτή η κληρονομιά;

Π.Π.:
Η Ιακωβάτειος δεν είναι απλώς ένα κτήριο. Είναι ζωντανό κομμάτι της ιστορίας και του πολιτισμού μας. Αν χαθεί, θα χαθεί και ένα μέρος της ταυτότητάς μας. Δυστυχώς, η Πολιτεία δείχνει να μην κατανοεί τη σημασία αυτών των ιδρυμάτων. Ελπίζω η κοινωνία να αντιδράσει, γιατί μόνο έτσι μπορεί να σωθεί κάτι.

Σ.Β.:
Τι θα θέλατε να πείτε κλείνοντας αυτή τη συνέντευξη;

Π.Π.:
Να καταλάβουμε όλοι ότι η πολιτιστική μας κληρονομιά δεν είναι πολυτέλεια αλλά υποχρέωση. Η Ιακωβάτειος Βιβλιοθήκη αξίζει σεβασμό, φροντίδα και αγάπη. Θα συνεχίσουμε να είμαστε κοντά της, γιατί την αγαπήσαμε, τη στηρίξαμε και θα τη στηρίζουμε όσο μπορούμε.

✍️ Επίλογος του δημοσιογράφου

Η παραίτηση του Εφορευτικού Συμβουλίου της Ιακωβατείου Βιβλιοθήκης αποτελεί καμπανάκι για όλους. Όταν άνθρωποι όπως ο Πέτρος Πετράτος, με ανιδιοτέλεια και γνώση, αποχωρούν απογοητευμένοι, η ευθύνη βαραίνει την Πολιτεία. Η Ιακωβάτειος δεν είναι απλώς ένα ίδρυμα· είναι κομμάτι της ψυχής της Κεφαλονιάς.