«Αν σβήσουν οι μικρές επιχειρήσεις…θα χαθούν κάτοικοι, θα ερημώσουν οι τόποι.

Ο Δημήτρης Ατσάρος, Αντιπρόεδρος της Συνομοσπονδίας και Πρόεδρος Ομοσπονδίας Ενοικιαζόμενων Δωματίων, μίλησε για τα σοβαρά οικονομικά, κοινωνικά και θεσμικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι μικρές και νησιωτικές επιχειρήσεις σε Κεφαλονιά και Ιθάκη. Τόνισε τη μείωση της κατανάλωσης, την έλλειψη προσωπικού, το υπέρογκο κόστος λειτουργίας, τις μεγάλες καθυστερήσεις στο Μεταφορικό Ισοδύναμο και την απουσία στοχευμένων μέτρων Νησιωτικότητας. Επισήμανε την ανάγκη στρατηγικού σχεδιασμού για τον τουρισμό, βελτίωσης των υποδομών και αξιοποίησης πολιτισμού και τοπικών προϊόντων, ενώ άσκησε κριτική για τις αδικίες στη φορολογία, την κατανομή πόρων (ΕΣΠΑ, τουριστική προβολή) και την καθυστέρηση σε μεγάλα θέματα υποδομών και πολιτισμού (π.χ. Βιβλιοθήκη Ιακωβατειο , μουσεία, αρχαιολογικοί χώροι).

Κύρια σημεία αναλυτικά

1. Συνέδριο νησιωτικών επιμελητηρίων (ΕΟΑΕΝ – Χαλκίδα)

• Συμμετοχή στο συνέδριο νησιωτικών επιμελητηρίων της ΕΟΑΕΝ.

• Παρουσία Γενικού Γραμματέα Νησιωτικής Πολιτικής κ. Κουκουλάκη.

• Θέματα:

  • Οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις στις νησιωτικές επιχειρήσεις.

  • Έλλειψη προσωπικού, ιδιαίτερα στην τουριστική/επισιτιστική δραστηριότητα.

  • Μείωση κατανάλωσης, ειδικά το καλοκαίρι, παρότι υπήρχε κίνηση.

2. Οικονομική ασφυξία μικρών επιχειρήσεων

• Μείωση κατανάλωσης:

  • Οι επισκέπτες πιο «σφιχτοί», λιγότερες δαπάνες.

• Σκληρός ανταγωνισμός:

  • Από πολυκαταστήματα και ηλεκτρονικό εμπόριο.

• Υψηλό κόστος λειτουργίας:

  • Ενέργεια

  • Ψηφιακές πλατφόρμες

  • Πρώτες ύλες

  • Μισθοδοσία
    → Κάνει εξαιρετικά δύσκολη την επιβίωση μικρών ατομικών επιχειρήσεων.

• Έλλειψη στοχευμένων μέτρων για νησιά:

  • Μεγαλώνει τις ανισότητες με την ηπειρωτική Ελλάδα.

  • Ζητείται ειδικό πλαίσιο στήριξης νησιωτικών επιχειρήσεων.

3. Προτάσεις – Φορολογία & στήριξη

• Κατάργηση τεκμαρτού τρόπου φορολόγησης ατομικών επιχειρήσεων:

  • Οριζόντιο, άδικο μέτρο.

  • Το κράτος φορολογεί κέρδη που πολλές φορές δεν έχουν πραγματοποιηθεί.

• Αύξηση ορίου απαλλαγής ΦΠΑ:

  • Για πολύ μικρές επιχειρήσεις.

• Στήριξη οικογενειακής επιχειρηματικότητας:

  • Στοχευμένα κίνητρα σε νέα ζευγάρια που δραστηριοποιούνται στο νησί.

• Μείωση ασφαλιστικού κόστους στα δώρα & επιδόματα:

  • Πρόταση απαλλαγής (ή ελάφρυνσης) των εργοδοτών από ασφαλιστικές εισφορές σε Δώρο Πάσχα, Χριστουγέννων, επίδομα αδείας κ.λπ.

4. Μεταφορικό Ισοδύναμο

• Τεράστιες καθυστερήσεις:

  • Τώρα πληρώνεται το τελευταίο τρίμηνο του 2022,

  • Το 2023 θα αρχίσει να πληρώνεται σιγά σιγά.

• Το μέτρο αφορά και επιβάτες και εμπορεύματα.

• Με τις καθυστερήσεις γίνεται στην πράξη ανενεργό, ειδικά τον χειμώνα.

• Δεν δόθηκε σαφής απάντηση γιατί καθυστερούν τόσο τα χρήματα.

5. Τουρισμός – Αγγλική αγορά, κατανάλωση, πακέτα

• Η Αγγλία είναι η μεγαλύτερη αγορά της Κεφαλονιάς (περίπου 65%, >200.000 επισκέπτες).

• Διαπιστώθηκε μείωση ~10.000 Βρετανών επισκεπτών (4–5%) σε σχέση με πέρυσι.

• Αυτό καλύφθηκε εν μέρει από άλλες αγορές (Γερμανία, Ισραήλ, Ιταλία), αλλά:

  • Η κατανάλωση ανά επισκέπτη έπεσε πολύ.

• Επιπλέον πίεση από:

  • Αύξηση φόρων και έμμεσων επιβαρύνσεων στη Βρετανία.

  • Οι Βρετανοί κρατούν λιγότερα χρήματα για διακοπές ή μικρότερη διάρκεια διακοπών.

• Last minute κρατήσεις:

  • Μεγάλη τάση, οι τουρίστες κυνηγούν τιμή τελευταίας στιγμής.

• Οργανωμένα πακέτα (all inclusive, tour operators):

  • Αεροπορικό + διαμονή + διατροφή κλειδώνουν τη δαπάνη.

  • Μικρές, ανεξάρτητες επιχειρήσεις μένουν έξω από την πίτα.

  • Μεγάλοι tour operators (TUI, Jet2, κ.λπ.) δεσμεύουν θέσεις σε low cost εταιρείες, μειώνοντας την ελεύθερη αγορά.

6. Ακρίβεια, εικόνα προορισμού & εποχικότητα

• Παραδέχεται ότι υπάρχουν περιπτώσεις αισχροκέρδειας που χαλάνε την εικόνα του νησιού, αν και:

  • Η συντριπτική πλειοψηφία των επαγγελματιών κράτησε λογικές τιμές και παλεύει με υψηλό κόστος.

• Τουρίστες:

  • Συχνά στρέφονται σε σούπερ μάρκετ και μαγειρεύουν μόνοι τους.

• Τεράστιο θέμα εποχικότητας:

  • Πτήσεις υπάρχουν μέχρι και τον Νοέμβρη.

  • Όμως πολλές επιχειρήσεις κλείνουν, πόλεις σκοτεινές, επισκέπτες βρίσκουν τα πάντα κλειστά.

  • Το Επιμελητήριο ζητά να μένουν κάποιες επιχειρήσεις ανοικτές, ειδικά σε “νεκρές” περιόδους.

7. Στρατηγικός σχεδιασμός τουρισμού

Ο Ατσάρος τονίζει ότι δεν γίνεται:

Να κυνηγάμε μόνο αύξηση κλινών και αριθμό αφίξεων.

Χρειάζεται:

• Εμπλουτισμός εμπειρίας επισκέπτη:

  • Ποιότητα υπηρεσιών, εμπειρίες, όχι μόνο “ήλιος–θάλασσα”.

• Υποδομές:

  • Δρόμοι ασφαλείς, αντιπλημμυρικά, αντισεισμικά έργα, φωτισμός, σήμανση.

  • Σήμερα υπάρχουν δρόμοι «που κρέμονται» (αναφορά π.χ. προς Άσσο).

• Μουσεία, πολιτιστικοί χώροι, αρχαιολογικοί χώροι, κάστρα:

  • Μεγάλη υστέρηση σε λειτουργία, ωράρια, υποδομές.

  • Παράδειγμα:

    • Σπήλαιο Μελισσάνης – τουρίστες περιμένουν με τις ώρες στον ήλιο.

    • Τάφος Τζανάτων χωρίς ουσιαστική προστασία/ανάδειξη, εκκρεμεί μελέτη.

• Πολιτιστική κληρονομιά – Ιακωβάτειος Βιβλιοθήκη:

  • 10 χρόνια εγκατάλειψης, κίνδυνος κατάρρευσης.

  • Το Δ.Σ. έχει παραιτηθεί, έχουν γίνει καταγγελίες.

  • Αν καταρρεύσει, θα είναι ιστορικό έγκλημα.

8. Τοπικά προϊόντα & αγροτικός τομέας

• Κριτική στο φαινόμενο:

  • Να τρώμε πατάτες Αιγύπτου, λεμόνια Κίνας και κρασί Ιταλίας ενώ έχουμε:

    • Συνεταιρισμό Ρομπόλας, εξαιρετικά κρασιά Ληξουρίου, μέλι, λάδι κ.λπ.

• Επισημαίνει:

  • Υπάρχει νέα ευρωπαϊκή τάση:
    Ο επισκέπτης επιλέγει προορισμό με βάση τα τοπικά προϊόντα και τη γαστρονομία.

  • Θέλει να γευτεί, να δει πώς παράγεται (επισκέψιμα οινοποιεία, εργαστήρια, παραδοσιακές πίτες κ.λπ.).

  • Θέλει να ζήσει τον τρόπο ζωής του ντόπιου.

• Θέμα ζωικής παραγωγής:

  • Τεράστιες θανατώσεις ζώων λόγω «ευλογιάς»/ασθενειών, αλλά ταυτόχρονα…
    αύξηση στην παραγωγή γάλακτος.

  • Θέτει ερωτήματα για εισαγωγές γάλακτος και ποιος κερδίζει σε βάρος των παραγωγών.

9. Πολιτισμός – Ληξούρι & υποβάθμιση υπηρεσιών

• Ληξούρι:

  • Χρόνια προβλήματα σε θέατρο, δημαρχείο, τουριστικό περίπτερο (κλειστό, ιδιοκτησιακά).

  • Έλλειψη βασικών πολιτιστικών υποδομών.

• Σταδιακή αποψίλωση υπηρεσιών:

  • Κλείσιμο Εθνικής Τράπεζας κ.ά.

  • Κίνδυνος να μείνει Δήμος χωρίς κατοίκους και επιχειρήσεις.

10. Τουριστική προβολή – Περιφέρεια & Δήμοι

• Χρειάζεται σοβαρή, συντονισμένη τουριστική προβολή.

• Κριτική στην Περιφέρεια:

  • Πηγαίνει σε εκθέσεις (Σουηδία, Βαρκελώνη, Κίνα, Κατάρ)
    χωρίς συντονισμό με φορείς και χωρίς στόχευση.

  • Ουσιαστικά “παίζει μπάλα” κυρίως για Κέρκυρα.

• Πρόταση:

  • Ξεχωριστή τουριστική επιτροπή ανά νησί στην Περιφέρεια,
    γιατί κάθε νησί έχει δική του ταυτότητα και ανάγκες.

• Οι Δήμοι:

  • Δήμος Αργοστολίου κάνει τις περισσότερες προσπάθειες.

  • Δήμοι Ληξουρίου & Σάμης υστερούν σε συμμετοχή και χρηματοδότηση τουριστικής προβολής.

11. Χρηματοδοτικά εργαλεία – Επενδύσεις – ΕΣΠΑ

• Έλλειψη χρηματοδοτικών εργαλείων για μικρές/μεσαίες επιχειρήσεις:

  • Δυσκολεύονται να αναπτυχθούν και να ανταγωνιστούν μεγάλους παίκτες.

• Γραφειοκρατία/πολεοδομίες:

  • Μεταφορά τους στο Κτηματολόγιο από το 2026 δημιουργεί φόβους για μεγαλύτερη καθυστέρηση.

• Παράδειγμα χαμένης επένδυσης:

  • Ο Ανδρεάδης ήθελε να κάνει 3 ξενοδοχεία στην Κεφαλονιά,
    αλλά λόγω δυσκολιών πήγε στην Κέρκυρα και επένδυσε εκεί.

• ΕΣΠΑ:

  • Ισχυρή αίσθηση ότι τα νησιά όπως η Κεφαλονιά μένουν «παρακατιανά».

  • Μικρή ή μηδενική πραγματική στήριξη μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων.

12. Τελικό μήνυμα – «Αν σβήσουν οι μικρές επιχειρήσεις…»

Ο επίλογός σου, όπως βγήκε:

• Αν χαθούν οι μικρές επιχειρήσεις:

  • Δεν θα χαθούν μόνο θέσεις εργασίας,

  • θα χαθούν κάτοικοι, θα ερημώσουν οι τόποι.

• Ζητείται:

  • Να σκύψει η Πολιτεία ειδικά στις νησιωτικές περιοχές.

  • Να υπάρξουν καλύτερες συνθήκες λειτουργίας για τις επιχειρήσεις.

  • Να ενισχυθούν οι τοπικές κοινωνίες με πράξη, όχι με λόγια.

• Υπενθύμιση δύναμης:

  • Το Επιμελητήριο έχει περίπου 3.000 ενεργά μέλη = 3.000 ψήφοι.

  • Αν οι επαγγελματίες αντιληφθούν τη δύναμή τους, μπορούν να στείλουν ισχυρό μήνυμα «εκεί που πρέπει».

  • 
  • Ακούστε ολόκληρη τη συνέντευξη.

  • Συνέντευξη

    Ερ.: Κύριε Ατσάρο, πρόσφατα βρεθήκατε στη Χαλκίδα, στο συνέδριο των νησιωτικών επιμελητηρίων της ΕΟΑΕΝ. Τι συζητήθηκε εκεί και ποια είναι τα βασικά συμπεράσματα για τα νησιά μας;

    Απ.: Ήταν το συνέδριο των νησιωτικών επιμελητηρίων της ΕΟΑΕΝ, του Επιμελητηριακού Ομίλου Ανάπτυξης των Νησιωτικών Επιμελητηρίων, όπου έχουμε την τύχη να έχουμε πρόεδρο έναν κεφαλονίτη, τον Γιάννη Μπουτσικάκη, αν και προέρχεται από το Επιμελητήριο Πειραιά.
    Στο συνέδριο τέθηκαν πάρα πολλά ζητήματα: από τη μία τα γενικά προβλήματα των νησιωτικών επιχειρήσεων και από την άλλη οι ειδικές δυσκολίες που αντιμετωπίζουμε σε Κεφαλονιά και Ιθάκη. Από την πλευρά μας, μαζί με τον κ. Παντελιό, θέσαμε ιδιαίτερα το θέμα της έλλειψης προσωπικού στις επιχειρήσεις, ειδικά την καλοκαιρινή περίοδο, αλλά και τις οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις που βιώνουν οι μικρές επιχειρήσεις.

    Ερ.: Ποια είναι σήμερα η εικόνα στις μικρές επιχειρήσεις της Κεφαλονιάς και της Ιθάκης;

    Απ.: Η εικόνα είναι δύσκολη. Οι μικρές εμπορικές επιχειρήσεις πιέζονται ασφυκτικά από την υπερβολική μείωση της κατανάλωσης. Το είδαμε ξεκάθαρα και τη φετινή σεζόν: μπορεί να είχαμε επισκέπτες, αλλά ήταν πολύ πιο «σφιχτοί» στις δαπάνες τους.
    Στο εμπόριο υπάρχει τεράστιος ανταγωνισμός από τα πολυκαταστήματα και το ηλεκτρονικό εμπόριο. Αν προσθέσουμε σε αυτά το υψηλό κόστος λειτουργίας – ενέργεια, ψηφιακές πλατφόρμες, πρώτες ύλες, μισθοδοσίες – καταλαβαίνετε πόσο δύσκολη γίνεται η επιβίωση μιας μικρής ατομικής επιχείρησης.

    Το ίδιο ισχύει και για τον κλάδο της εστίασης και του τουρισμού: σε πολλές περιπτώσεις ο τζίρος μειώθηκε υπερβολικά σε σχέση με πέρσι, ενώ τα βάρη αυξάνονται.

    Ερ.: Αναφερθήκατε και στην έλλειψη προσωπικού στις τουριστικές επιχειρήσεις. Πού εντοπίζετε το πρόβλημα;

    Απ.: Η έλλειψη προσωπικού είναι πια μόνιμο και οξύ πρόβλημα. Το καλοκαίρι πολλές επιχειρήσεις δυσκολεύονται πολύ να βρουν εργαζόμενους, ιδίως στον τουρισμό και την εστίαση.
    Παράλληλα, οι εργοδότες έχουν να αντιμετωπίσουν μια σειρά από υποχρεώσεις: υψηλές ασφαλιστικές εισφορές, μισθολογικό κόστος, δώρα, επιδόματα. Πρότεινα, για παράδειγμα, να εξεταστεί η απαλλαγή των επιχειρήσεων από τις ασφαλιστικές εισφορές στα δώρα και στα επιδόματα, ώστε να ελαφρυνθεί λίγο η μισθολογική δαπάνη, χωρίς να θιγεί ο εργαζόμενος.

    Ερ.: Στο συνέδριο τέθηκε και το θέμα του Μεταφορικού Ισοδύναμου. Τι ακριβώς συμβαίνει;

    Απ.: Το Μεταφορικό Ισοδύναμο, το οποίο είναι ένα από τα λίγα εξειδικευμένα μέτρα στήριξης της Νησιωτικότητας, στην πράξη ακυρώνεται από τις τεράστιες καθυστερήσεις.
    Στη Χαλκίδα, ο Γενικός Γραμματέας Νησιωτικής Πολιτικής μας ενημέρωσε ότι τώρα πληρώνεται το τελευταίο τρίμηνο του 2022 και ότι μέσα στον νέο χρόνο θα ξεκινήσουν σταδιακά οι πληρωμές του 2023. Φανταστείτε πόσο πίσω είμαστε.

    Και μιλάμε όχι μόνο για τις μετακινήσεις των μόνιμων κατοίκων, αλλά και για τα εμπορεύματα. Το Μεταφορικό Ισοδύναμο μπορεί να λειτουργήσει ως πραγματικό εργαλείο μείωσης κόστους, ειδικά στον χειμώνα, αλλά όταν πληρώνεται μετά από δύο και τρία χρόνια, γίνεται πρακτικά άχρηστο.

    Ερ.: Ποια μέτρα προτείνατε εσείς για τη στήριξη των μικρών επιχειρήσεων;

    Απ.: Πρώτα απ’ όλα, ζητήσαμε την κατάργηση του τεκμαρτού τρόπου φορολόγησης για τις ατομικές επιχειρήσεις. Είναι ένα οριζόντιο μέτρο εξαιρετικά άδικο.
    Σήμερα, μια μικρή επιχείρηση φορολογείται με βάση τεκμαρτό εισόδημα, ανεξάρτητα από το αν έχει πραγματικό κέρδος και πόσο. Έτσι το κράτος έρχεται να εισπράξει φόρους για εισοδήματα που δεν έχουν καν εισπραχθεί.

    Δεύτερον, προτείναμε αύξηση του ορίου απαλλαγής από ΦΠΑ για τις πολύ μικρές επιχειρήσεις.
    Τρίτον, να υπάρξουν στοχευμένα κίνητρα για τα νέα ζευγάρια που θέλουν να δραστηριοποιηθούν επιχειρηματικά στο νησί – και να στηριχθεί η οικογενειακή επιχειρηματικότητα.

    Και βέβαια ζήτησα να υπάρξει ένα συνολικό πλαίσιο στήριξης της νησιωτικής επιχειρηματικότητας, όχι γενικά και αόριστα μέτρα που αγνοούν τις ιδιαιτερότητες των νησιών.

    Ερ.: Στον τουρισμό, ποια είναι η εικόνα ως προς τις αγορές και ειδικά την Αγγλία;

    Απ.: Η αγγλική αγορά είναι η μεγαλύτερη για την Κεφαλονιά – περίπου το 65% των επισκεπτών μας. Φέτος, σε σχέση με πέρσι, είχαμε μια μείωση περίπου 10.000 Βρετανών επισκεπτών, δηλαδή γύρω στο 4–5%. Το νούμερο αυτό κάλυφθηκε εν μέρει από άλλες αγορές, όπως η γερμανική, η ισραηλινή, η ιταλική.

    Το πρόβλημα όμως δεν είναι μόνο ο αριθμός. Είναι η οικονομική δυνατότητα του επισκέπτη. Οι φόροι και οι επιβαρύνσεις στη Βρετανία έχουν περιορίσει σημαντικά το διαθέσιμο εισόδημα για διακοπές. Πολλοί θα συνεχίσουν να ταξιδεύουν, αλλά για λιγότερες μέρες και με πολύ πιο περιορισμένο budget.

    Παράλληλα, υπάρχει η τάση των last minute κρατήσεων, όπου οι τουρίστες «ψωνίζουν» στο τέλος, συγκρίνοντας τιμές, πολλές φορές με προορισμούς όπως η Κέρκυρα ή η Ζάκυνθος, που έχουν πολλά all inclusive και πεντάστερα, όπου ο πελάτης ξέρει ακριβώς τι θα πληρώσει.

    Ερ.: Έχει ανοίξει μεγάλη συζήτηση για την ακρίβεια στην Κεφαλονιά και τα φαινόμενα αισχροκέρδειας. Πώς το βλέπετε;

    Απ.: Πρέπει να είμαστε ειλικρινείς. Ναι, υπήρξαν περιπτώσεις που αδίκησαν το νησί και δημιούργησαν αρνητική εικόνα.
    Όμως η συντριπτική πλειοψηφία των επαγγελματιών κράτησε πολύ χαμηλές τιμές και έδωσε μεγάλη μάχη, με το κόστος πρώτων υλών και ενέργειας στα ύψη. Όταν η μπριζόλα στο κρεοπωλείο φτάνει τα 20 ευρώ το κιλό, είναι πραγματικά δύσκολο να βγει μια λογική τιμή στο πιάτο, με όλα τα έξοδα της επιχείρησης.

    Το θέμα είναι ότι ένα κακό περιστατικό γίνεται viral, ειδικά με τα social media, και μπορεί να επισκιάσει δέκα καλές πρακτικές. Γι’ αυτό πρέπει και η ίδια η αγορά να αυτορυθμιστεί και οι λίγοι που «ξεφεύγουν» να καταλάβουν ότι καταστρέφουν την εικόνα όλων.

    Ερ.: Αναφερθήκατε πολλές φορές στις υποδομές. Τι λείπει σήμερα από την Κεφαλονιά και την Ιθάκη, με βάση αυτά που σας λένε και οι επισκέπτες;

    Απ.: Οι υποδομές είναι ο καθρέφτης του προορισμού. Δεν είναι μόνο οι δρόμοι, που σε πολλά σημεία κρέμονται – αν πάμε προς Άσσο φαίνεται αυτό ξεκάθαρα – είναι οι σήμανση, ο φωτισμός, η ασφάλεια, οι γέφυρες, τα αντιπλημμυρικά και τα αντισεισμικά έργα.

    Και βέβαια, ο πολιτισμός και οι χώροι επίσκεψης:

    • μουσεία,

    • κάστρα,

    • αρχαιολογικοί χώροι,

    • σπήλαια,

    • μοναστήρια.

    Έχουμε έναν τεράστιο πλούτο, αλλά δεν τον αναδεικνύουμε. Δεν μπορεί, για παράδειγμα, ο επισκέπτης να περιμένει με τις ώρες στον ήλιο για να μπει στη Μελισσάνη, ούτε να μένουν αναξιοποίητοι χώροι όπως ο τάφος στα Τζανάτα, ενώ υπάρχει εξαγγελμένο έργο.

    Και η Ιακωβάτειος Βιβλιοθήκη στο Ληξούρι είναι μια μεγάλη πληγή: ένα κτίριο με τεράστιο ιστορικό και αρχειακό πλούτο, εγκαταλελειμμένο εδώ και δεκαετίες. Αν καταρρεύσει, θα μιλάμε για ανεπανόρθωτη απώλεια μνήμης.

    Ερ.: Στα τοπικά προϊόντα τι εικόνα έχετε; Υπάρχει ενδιαφέρον από τους επισκέπτες;

    Απ.: Τεράστιο. Ο σύγχρονος επισκέπτης δεν θέλει μόνο ήλιο και θάλασσα. Θέλει:

    • να δοκιμάσει τοπικά προϊόντα,

    • να δει πώς παράγονται,

    • να ζήσει την καθημερινότητα του τόπου.

    Έχουμε εξαιρετικά κρασιά, Ρομπόλα, κρασιά Ληξουρίου, μέλι, λάδι, τυροκομικά, μελισσοκομικά, αλιευτικά προϊόντα. Κι όμως, βλέπουμε στα ράφια πατάτες Αιγύπτου, λεμόνια Κίνας, κρασιά Ιταλίας. Αυτό είναι λάθος και για την οικονομία μας και για την ταυτότητα του προορισμού.

    Ο επισκέπτης θέλει να φύγει από την Κεφαλονιά και να έχει γευτεί κάτι που δεν θα βρει πουθενά αλλού. Αν δεν το του δώσουμε, θα το βρει σε κάποιον άλλο προορισμό.

    Ερ.: Υπάρχει τελικά στρατηγικός σχεδιασμός στον τουρισμό ή απλώς «τρέχουμε» πίσω από τις εξελίξεις;

    Απ.: Αυτή τη στιγμή, περισσότερο τρέχουμε.
    Το μοντέλο «ωραίο τοπίο – ήλιος – θάλασσα» δεν αρκεί πια. Χρειαζόμαστε ολοκληρωμένο σχέδιο που να αντιμετωπίζει:

    • τη μείωση της εποχικότητας,

    • την ανάγκη για ειδικές μορφές τουρισμού (θαλάσσιος, γιώτινγκ, θρησκευτικός, αγροτουρισμός κ.λπ.),

    • την ανάπτυξη υποδομών νέας γενιάς, όχι «μπαλώματα».

    Και κυρίως, χρειαζόμαστε συντονισμό: Δήμοι, Περιφέρεια, Επιμελητήρια και φορείς να κάθονται στο ίδιο τραπέζι. Δεν γίνεται η Περιφέρεια να πηγαίνει σε εκθέσεις σε Σουηδία, Βαρκελώνη, Κίνα, Κατάρ, χωρίς συνεννόηση και χωρίς εκπροσώπηση από τους φορείς των νησιών, και όλα να περιστρέφονται γύρω από την Κέρκυρα.

    Έχω πει επανειλημμένα ότι πρέπει να υπάρξει ξεχωριστή τουριστική επιτροπή της Περιφέρειας για κάθε νησί, γιατί κάθε νησί έχει τη δική του ταυτότητα.

    Ερ.: Στο κομμάτι των επενδύσεων και των χρηματοδοτικών εργαλείων, τι εικόνα έχετε;

    Απ.: Οι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις στα νησιά δεν έχουν ουσιαστικά χρηματοδοτικά εργαλεία για να αναπτυχθούν.
    Η γραφειοκρατία στις πολεοδομίες, που τώρα μεταφέρεται και στο Κτηματολόγιο, η καθυστέρηση στις αδειοδοτήσεις, η αβεβαιότητα, αποθαρρύνουν σοβαρούς επενδυτές.

    Χαρακτηριστικό παράδειγμα: ο κ. Ανδρεάδης, ένας μεγάλος επιχειρηματίας του τουρισμού, ήθελε να επενδύσει σε τρία ξενοδοχεία στην Κεφαλονιά. Μετά από τεράστιες δυσκολίες, εγκατέλειψε το σχέδιο και επένδυσε στην Κέρκυρα, ανακαινίζοντας τρία ξενοδοχεία και βάζοντας χιλιάδες κλίνες και επισκέπτες παραπάνω εκεί.
    Ποιος κέρδισε; Ο ίδιος και η Κέρκυρα. Ποιος έχασε; Η Κεφαλονιά.

    Όσο για το ΕΣΠΑ, η αίσθηση που έχουμε – και είναι βάσιμη – είναι ότι η Κεφαλονιά και η μικρή επιχειρηματικότητα μένουν στην άκρη. Πολλά λόγια, αλλά στην πράξη ελάχιστη ή μηδενική στήριξη στις πολύ μικρές επιχειρήσεις.

    Ερ.: Με όλα αυτά, ποιο είναι το μήνυμα που θέλετε να στείλετε προς την Πολιτεία αλλά και προς τους ίδιους τους επαγγελματίες;

    Απ.: Το μήνυμα προς την Πολιτεία είναι ξεκάθαρο:
    Τα νησιά δεν μπορούν να αντιμετωπίζονται με τα ίδια μέτρα και σταθμά με την ηπειρωτική χώρα. Χρειάζονται στοχευμένες πολιτικές Νησιωτικότητας σε φορολογία, μεταφορές, ενέργεια, ασφάλιση, αγροτική παραγωγή, χρηματοδοτικά εργαλεία.

    Και το μήνυμα προς τους επαγγελματίες είναι ότι έχουν δύναμη.
    Το Επιμελητήριο έχει περίπου 3.000 ενεργά μέλη – δηλαδή 3.000 ψήφους. Αν όλοι αυτοί αντιληφθούν τη δύναμή τους και στείλουν συντεταγμένα το μήνυμα εκεί που πρέπει, πολλά μπορούν να αλλάξουν.

    Γιατί, στο τέλος της ημέρας, αν σβήσουν οι μικρές επιχειρήσεις, δεν θα σβήσει μόνο η αγορά. Θα σβήσει η ζωή στα νησιά. Δεν θα υπάρχουν ούτε κάτοικοι.