«Τρόμος» …………
…από τον υπολογισμό ΕΝΦΙΑ με συγκριτικά στοιχεία
Του Κωστή Πλάντζου
Με εξωπραγματικές τιμές σχεδιάζει το υπουργείο Οικονομικών να φορολογήσει τα αγροτεμάχια, ενώ οι ιδιοκτήτες τους θα πρέπει να είναι έτοιμοι να διορθώσουν τυχόν λάθη πριν και μετά την τελική υποβολή των δηλώσεων Ε9 τις επόμενες εβδομάδες.
Σύμφωνα με πληροφορίες του «newmoney.gr», η αξία των αγροτεμαχίων τα οποία από φέτος συναθροίζονται και για την επιβολή του συμπληρωματικού φόρου ΕΝΦΙΑ σχεδιάζεται να υπολογιστεί με «συγκριτικά στοιχεία» που έχουν στη διάθεσή τους οι κατά τόπους εφορίες από παλιότερα συμβόλαια μεταβίβασης ακινήτων. Στο υπουργείο Οικονομικών λένε ότι το σχέδιο αυτό είναι ήδη έτοιμο και θα δημοσιοποιηθεί τις επόμενες ημέρες.
Αυτό, όμως, πρακτικά σημαίνει ότι κάθε ιδιοκτήτης δεν θα πληρώσει φόρο για την πραγματική αντικειμενική αξία του εκτός σχεδίου ακίνητου του, αλλά η Εφορία θα κάνει συγκρίσεις με παραπλήσια ακίνητα στην ίδια περιοχή για τα οποία η αρμόδια ΔΟΥ ξέρει τι αξία δηλώθηκε. Ετσι, ο φόρος θα επιβάλλεται στον μέσο όρο αξίας για ακίνητα όπως το δικό του στην ίδια ΔΟΥ. Ωστόσο, υπηρεσιακοί παράγοντες στο υπουργείο Οικονομικών θεωρούν ότι ο υπολογισμός της φορολογητέας αντικειμενικής αξίας με βάση τα συγκριτικά στοιχεία των ΔΟΥ θα αποδειχθεί «διάτρητος». Οι ίδιοι υποστηρίζουν ότι τα στοιχεία αυτά ενέχουν λάθη και είναι σε μεγάλο βαθμό αυθαίρετα.
«Αλλού το όνειρο και αλλού το θαύμα»
Με τα στοιχεία αυτά όμως, ακόμα και ευτελούς αξίας ακίνητα (χωράφια, βουνοπλαγιές και χέρσες εκτάσεις) μπορεί να φορολογηθούν για πλασματική πολλαπλάσια αξία σαν να ήταν οικόπεδα εντός σχεδίου. Αν, όμως, οι φορολογούμενοι δεν εντοπίσουν τις αποκλίσεις αυτές, μπορεί να τις πληρώσουν ακριβά.
Αντιθέτως, πιο προνομιούχα ακίνητα μεγάλης αξίας θα φορολογηθούν σαν να ήταν βοσκοτόπια, λαγκάδια και… ραχούλες. Στις περιπτώσεις αυτές βέβαια οι ιδιοκτήτες δεν έχουν κίνητρο να κινηθούν για να διορθώσουν ό,τι πήγε στραβά στον υπολογισμό του εκκαθαριστικού τους.
Κι αυτό γιατί τα συγκριτικά στοιχεία που διαθέτει η Εφορία θεωρούνται από έμπειρους υπηρεσιακούς παράγοντες του υπουργείου Οικονομικών μαγική εικόνα, που εμφανίζει τους φτωχούς πλουσιότερους και τους πλούσιους φτωχότερους! Οι αιτίες είναι πολλές:
■ Τα τελευταία χρόνια γίνονται ελάχιστες αγοραπωλησίες ακινήτων και δεν υπάρχουν επικαιροποιημένα στοιχεία από νέα συμβόλαια που να δείχνουν την τάση των τιμών. Αρα ο μέσος όρος τιμών πώλησης των ακινήτων εμφανίζεται να παραμένει υψηλός.
■ Ο υπολογισμός της αξίας κάθε εκτός σχεδίου ακινήτου είναι εξαιρετικά πολύπλοκος και εξαρτάται από πάρα πολλά στοιχεία, όπως η απόσταση από τη θάλασσα, το είδος της έκτασης (χέρσα, γεωργική, δασική), αν είναι οικοδομήσιμο, αν έχει πρόσοψη σε κοινοτική ή άλλη οδό, αν είναι κοντά σε οικισμό ή εντός γενικού πολεοδομικού σχεδιασμού κ.λπ. Αυτό, όμως, οδηγεί συχνά σε λάθη.
■ Οι περισσότερες από τις μεταβιβάσεις ακινήτων, ιδίως τα τελευταία χρόνια, αφορούν γονικές παροχές και κληρονομιές. Εκεί ισχύει υψηλό αφορολόγητο έως 150.000 ευρώ, οπότε ο νέος ιδιοκτήτης συνήθως δεν ελέγχει για λάθη αν δεν προκύπτει ανάγκη να βάλει το χέρι στην τσέπη για να πληρώσει φόρο.
■ Οι λίγες περιπτώσεις όπου εντοπίζονται τα λάθη αφορούν κυρίως αγοραπωλησίες. Προ ημερών, για παράδειγμα, σε γονική παροχή ακινήτου στην Αίγινα προέκυψε αρχικά φόρος 30.000 ευρώ, που μετά τη διόρθωση μειώθηκε σε 12.000 ευρώ. Και τότε όμως η αξία μεταβλήθηκε μόνο για το συγκεκριμένο ακίνητο και όχι για τα υπόλοιπα που μπορεί να υπολογίστηκαν με τον ίδιο λανθασμένο τρόπο στην ίδια ΔΟΥ.