Τουριστική Επιτροπή: Τα σοβαρά προβλήματα που δημιουργεί η πανδημία στον τουρισμό της Κεφαλονιάς, οι προκλήσεις και οι ελπίδες

Ποια είναι τα σοβαρά προβλήματα που έχουν να αντιμετωπίσουν οι άνθρωποι του τουρισμού, ποιες οι συνθήκες που διαμορφώνονται και ποιες οι ελπίδες τους, όπως αυτές προκύπτουν από τη χθεσινή συνεδρίαση της Τουριστικής Επιτροπής.

Εξαιρετικά δύσκολη και πολύπλοκη αποδεικνύεται η κατάσταση που θα κληθούν ν’ αντιμετωπίσουν οι άνθρωποι του τουρισμού στην Κεφαλονια αυτό το καλοκαίρι λόγω του κορωνοϊού. Αυτό προκύπτει από τη χθεσινή συνεδρίαση της Τουριστικής Επιτροπής που πραγματοποιήθηκε εχθές το απόγευμα με τηλεδιάσκεψη.

ΑΣ ΑΚΟΥΣΟΥΜΕ ΤΙ ΕΙΠΑΝ ΣΤΗΝ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΠΟΥ ΕΓΙΝΕ ΜΕ ΤΗΛΕΔΙΑΣΚΕΨΗ ΤΗΝ 24 4 2020 ΔΙΑΡΚΕΙΑΣ 3 ΩΡΩΝ

ΑΣ ΑΚΟΥΣΟΥΜΕ ΤΙ ΕΙΠΕ Ο ΒΟΥΛΕΥΤΗΣ ΚΕΦΑΛΛΗΝΙΑΣ & ΙΘΑΚΗΣ κ ΚΑΠΠΑΤΟΣ ΠΑΝΑΓΗΣ ΣΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

ΑΣ ΑΚΟΥΣΟΥΜΕ ΤΙ ΕΙΠΕ ΣΤΗΝ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Ο ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΟΣ ΠΡΑΚΤΟΡΑΣ κ ΚΑΡΑΠΕΤΣΑΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ

ΑΣ ΑΚΟΥΣΟΥΜΕ ΤΙ ΕΙΠΕ ΣΤΗΝ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ Ο ΞΕΝΟΔΟΧΟΣ κ ΓΙΟΥΛΑΤΟΣ ΝΙΚΟΣ

Τα βασικότερα προβλήματα: Πόσοι θα έρθουν;

Το πρώτο βασικό πρόβλημα έχει να κάνει με τον αριθμό των επισκεπτών που πιθανώς θα έρθουν στην Κεφαλονιά. Είναι δεδομένο ότι κανείς δεν ξέρει με ακρίβεια το ποιες χώρες θα άρουν τα περιοριστικά μέτρα και πότε, το ποιες αεροπορικές εταιρείες θα λειτουργήσουν και με ποιους όρους αλλά και το αν θα έχει καταφέρει να υλοποιηθεί η υγειονομική βίζα, στην οποία στηρίζουν πολλές ελπίδες οι άνθρωποι του τουρισμού.

Για παράδειγμα, ήδη εταιρείες low cost φαίνεται να δηλώνουν ότι μπορεί και να ακυρώσουν όλες τις πτήσεις σε περίπτωση που υπάρχουν υποχρεωτικά κενά ανάμεσα στους επιβάτες, αφού αυτό αλλάζει τελείως το κόστος ανά επιβάτη και συνεπώς έρχεται σε αντίθεση με το μοντέλο λειτουργίας τους.

Από την άλλη πλευρά, χώρες όπως η Γαλλία καλούν τους πολίτες τους, εάν ταξιδέψουν να μην βγουν εκτός συνόρων, ή να μην χρησιμοποιήσουν αεροπορικές πτήσεις. Άλλες, όπως η Γερμανία δηλώνουν μέχρι σήμερα ότι είναι πολύ κακή ιδέα οι καλοκαιρινές διακοπές. Σε κάθε περίπτωση πολλές χώρες ξεκαθαρίζουν ότι σε περίπτωση που προκύψουν προβλήματα σε τουρίστες που θα βρίσκονται εκτός χώρας, θα είναι πολύ δύσκολος ο επαναπατρισμός.

Στην Τσεχία, για παράδειγμα, σύμφωνα με αυτά που ακούστηκαν εχθές στην Τουριστική Επιτροπή , η κυβέρνηση φαίνεται να έχει αποφασίσει ότι όσοι ταξιδέψουν εκτός χώρας, στην επιστροφή τους θα πρέπει να μπουν σε καραντίνα για 14 μέρες ή να πληρώσουν οι ίδιοι το κόστος των διαγνωστικών τεστ, κάτι που ανεβάζει υπερβολικά το κόστος του ταξιδιού για κάθε οικογένεια (κάθε τεστ κοστίζει περίπου 100 ευρώ) όπως είπαν οι άνθρωποι του τουρισμού της Κεφαλονιάς.

Τέλος, το μεγάλο ερωτηματικό είναι η Μεγάλη Βρετανία, η οποία αποτελεί και τη μεγαλύτερη πηγή τουριστών για την Κεφαλονιά. Μαζί με την Ιταλία καλύπτουν περίπου το 80% των τουριστών. Αυτές οι δύο χώρες φαίνεται να βρίσκονται ακόμα σε εξαιρετικά δύσκολη θέση σε σχέση με τον αριθμό των κρουσμάτων και τον έλεγχο της πανδημίας. Μόνη ελπίδα είναι μέσα στους επόμενους δύο μήνες να έχει βελτιωθεί εκεί ικανοποιητικά η κατάσταση, κάτι που δεν φαίνεται απίθανο αλλά και κανείς δεν μπορεί να εγγυηθεί γι’ αυτό.

Η ασφάλιση των επισκεπτών

Ένα από τα σημαντικότερα επίσης προβλήματα, έχει να κάνει με το ποιος είναι υπεύθυνος για την υγεία των τουριστών, ειδικά στην περίπτωση που νοσήσει κάποιος ενώ βρίσκεται σε διακοπές, αφού οι ασφαλιστικές εταιρείες δεν καλύπτουν περιπτώσεις κορωνοϊού. Κάτι που σημαίνει ότι σε αυτό το ενδεχόμενο, εάν δεν υπάρξει ειδική νομοθετική ρύθμιση, οι ευθύνες και οι αποζημιώσεις που μπορεί να διεκδικήσει κάποιος είναι τεράστιες. Και κανείς δεν ξέρει ακόμη το ποιος θα κληθεί να της πληρώσει.

Η μία άποψη που ήταν του Σπύρου Γαλιατσάτου, πρώτην αντιπεριφερειάρχη Τουρισμού, υποστηρίζει ότι υπεύθυνοι είναι οι τουρ οπερέιτορς. Από την άλλη πλευρά, οι τουρ οπερέιτορς φαίνεται να θέλουν να μεταφέρουν την ευθύνη στις αεροπορικές εταιρείες και τα ξενοδοχεία. Σε κάθε περίπτωση, αυτό αποτελεί ένα πολύ σημαντικό φόβο για τους ξενοδόχους στο νησί αφού ήδη έχουν αντιμετωπίσει στο παρελθόν παράλογες διεκδικήσεις ή ακόμη και πλεκτάνες από επισκέπτες που ζητούν εξωφρενικές αποζημιώσεις για υπαρκτά ή ανύπαρκτα προβλήματα, ακόμη και σε συνεργασία με ασφαλιστικές εταιρείες. Ο ίδιος ο πρόεδρος της Τουριστικής Επιτροπής, κ. Κουρκουμέλης, έθεσε το ζήτημα και φάνηκε ιδιαίτερα φοβισμένος για το τι κίνδυνοι μπορεί να ελλοχεύουν. Και φυσικά, πέρα από αυτά, υπάρχει και το ακόμη σημαντικότερο ζήτημα να διασφαλίζεται η υγεία των ξενοδόχων, των εργαζομένων, των κατοίκων της περιοχής αλλά και των ίδιων των τουριστών μέσα από τα υγειονομικά πρωτόκολλα που θα εφαρμοστούν.

Ο πρόεδρος της Τουριστικής Επιτροπής Ν. Κουρκουμέλης

Πέρα απ’ όλα αυτά, όλοι συμφώνησαν, ότι παρά τα μέτρα, σε περίπτωση που εμφανιστεί ένα κρούσμα μέσα στα ξενοδοχεία, αυτό κατά πάσα πιθανότητα θα σημάνει το τέλος λειτουργίας του.

Οι δομές υγείας και το νοσοκομείο

Ένα εξαιρετικά σημαντικό θέμα που τέθηκε στη συζήτηση αλλά δεν αναλύθηκε έχει να κάνει με τις δομές υγείας και κυρίως με το Νοσοκομείο Κεφαλονιάς. Κάθε χρόνο, το καλοκαίρι υπερδεκαπλασιάζεται ο πληθυσμός του νησιού ενώ οι δομές υγείας παραμένουν με την ίδια, λίγο ως πολύ, δυναμικότητα. Στις ιδιαίτερες συνθήκες που δημιουργεί η πανδημία, και δεδομένου ότι μέχρι στιγμής δεν έχουν υλοποιηθεί οι υποσχέσεις για την πρόσληψη δεκάδων εργαζομένων (που κι αυτοί δεν γνωρίζουμε εάν θα επαρκούν), το νοσοκομείο μπορεί ν’ αποδειχθεί ο αδύναμος κρίκος που μπορεί να σπάσει, σε περίπτωση που εμφανιστούν κρούσματα στο νησί. Ποιος μπορεί να εγγυηθεί ότι οι γιατροί και οι εργαζόμενοι που υπερβάλλουν εαυτόν για να ανταποκριθούν στις ανάγκες ακόμη και τους χειμερινούς μήνες, θα μπορέσουν ν’ αντεπεξέλθουν μέσα στην τουριστική σεζόν, ακόμη και αν οι τουρίστες είναι σημαντικά λιγότεροι, ειδικά εάν εμφανιστούν νέα κρούσματα; Αυτό είναι κάτι που κάθε χρόνο δημιουργεί δίκαιες εντάσεις όμως ειδικά φέτος θα μπορούσε να ανατινάξει τις προσπάθειες εάν δεν παρθούν άμεσα μέτρα. Ως πότε θα βγάζουν το φίδι απ’ την τρύπα οι εργαζόμενοι και οι γιατροί;

Η βιωσιμότητα των επιχειρήσεων μέσα στις ειδικές συνθήκες

Όλη αυτή η αλυσίδα, δημιουργεί ήδη πολλά προβλήματα. Προβλήματα που ενδέχεται να γίνουν ακόμη μεγαλύτερα εάν κριθεί απαραίτητο να παρθούν αυστηρά μέτρα κοινωνικής αποστασιοποίησης. Οι περιορισμοί είναι πιθανό να περιορίσουν τις χωρητικότητες τόσο στα τουριστικά καταλύματα όσο και στους χώρους εστίασης αλλά και στις εμπορικές επιχειρήσεις ή να λειτουργήσουν αποτρεπτικά για τους τουρίστες. Από την άλλη πάνω απ’ όλα πρέπει να εξασφαλιστεί η υγεία όλων.

Ειδικά για τους δύο πρώτους κλάδους όμως αυτό μπορεί να έχει άμεση επίδραση στα προσδοκώμενα έσοδα και συνεπώς θέτει εν αμφιβόλω την βιωσιμότητα μιας επιχείρησης. Εάν για παράδειγμα ένα ξενοδοχείο ή ένας χώρος εστίασης έχει περιορισμένη προσέλευση και παράλληλα σοβαρούς περιορισμούς στην κατανομή και την φιλοξενία των επισκεπτών, αυτό μπορεί να την οδηγήσει ακόμη και στην απόφαση να μην ανοίξει καθόλου. Τα λειτουργικά κόστη σε πολλές περιπτώσεις είναι μεγάλα και αν τα έσοδα πέσουν κάτω από ένα συγκεκριμένο σημείο, που είναι διαφορετικό για κάθε επιχείρηση, η βιωσιμότητά της κινδυνεύει και η επιχείρηση μπορεί να «μπαίνει μέσα» και να κλείσει.

Οι πληρωμές

Άλλο ένα σημαντικό ζήτημα είναι αυτό που προκύπτει με τις πληρωμές. Η ρευστότητα των επιχειρήσεων έχει βληθεί ήδη, παρά τα μέτρα στήριξης της κυβέρνησης, και αναμένεται να βληθεί κι άλλο. Οι άνθρωποι του τουρισμού φαίνεται να έχουν πάρει απόφαση, ότι στην καλύτερη περίπτωση, και αν όλα πάνε καλά, το περισσότερο που έχουν να ελπίζουν είναι η συντήρηση των επιχειρήσεών τους και όχι, φυσικά, η ανάπτυξη.

Όμως εκεί έρχεται να προστεθεί και το πρόβλημα των πληρωμών. Έτσι όπως δείχνουν τα πράγματα, και όπως είναι διαμορφωμένα μέχρι σήμερα, οι ξενοδόχοι θα πληρώνονται ακόμη και 60-90 ημέρες μετά την αναχώρηση των επισκεπτών. Αυτό δημιουργεί μεγάλα προβλήματα στη ρευστότητα, δεδομένου ότι δεν λαμβάνουν προκαταβολές ούτε για το 2021, ειδικά από τους οπερέιτορς που έχουν μπει σε καθεστώς οικονομικής στήριξης από τις κυβερνήσεις. Η ομοσπονδία των ξενοδόχων διεκδικεί αυτό να αλλάξει. Να πληρώνονται πιο νωρίς, ώστε να μπορέσουν να καλύψουν τα λειτουργικά τους κόστη που είναι άμεσα απαιτητά. Όμως, όπως σημείωσαν άνθρωποι του τουρισμού στη χθεσινή συζήτηση, ακόμη και τέτοιους είδους διεκδικήσεις, μπορεί να φανούν επιζήμιες γιατί μπορεί οι τουρ οπερέιτορς να αναζητήσουν άλλους προορισμούς ενώ είναι γνωστό ήδη ότι πολλοί από αυτούς έχουν ήδη πολλά και σημαντικά οικονομικά προβλήματα και είναι πιθανά μεγάλα και ηχηρά «κανόνια». Οι προκαταβολές που παίρνουν οι τουρ οπερέιτορς είναι απαραίτητες για να καλύψουν τα δικά τους λειτουργικά κόστη και η εξίσωση γίνεται όλο και πιο δύσκολη.

Το οικονομικό ντόμινο

Όλα αυτά δημιουργούν ένα ασφυκτικό πλαίσιο στους ανθρώπους του τουρισμού. Εχθές όλοι οι συμμετέχοντες επιβεβαίωσαν αυτό που τα Κεφαλονίτικα Νέα έχουν ήδη γράψει ότι δεν υπάρχουν ξενοδόχοι που έχουν ήδη αποφασίσει να μην λειτουργήσουν. Όλοι περιμένουν. Όμως πολλοί είναι αυτοί που βλέπουν ότι υπάρχει σοβαρό ενδεχόμενο οι όροι που θα κληθούν να αντιμετωπίσουν να μην καλύπτουν τη βιωσιμότητά τους. Οι δυσκολίες είναι πολλές και σε πολλούς περνάει από το μυαλό το ενδεχόμενο να «μην βγει» όλο αυτό και να είναι αναγκασμένοι να μείνουν κλειστοί.

Όμως κάτι τέτοιο δεν θα είχε επιπτώσεις μόνο στον τουριστικό κόσμο της Κεφαλονιάς αλλά και σε ολόκληρη την οικονομική ζωή του νησιού αφού το συντριπτικά μεγαλύτερο μέρος της  επηρεάζεται άμεσα ή έμμεσα από τον τουρισμό. Η «μονοκαλλιέργεια» του Τουρισμού στην Κεφαλονιά δείχνει σήμερα τα αποτελέσματά της αφού δεν υπάρχουν, παρά ελάχιστοι, άλλοι τομείς που θα μπορούσαν να μείνουν ανεπηρέαστοι και να στηρίξουν την κατάσταση. Όλα αυτά μπορούν, όπως είπε εχθές στα Κεφαλονίτικα Νέα ο Σπύρος Κατσούρης (μέλος της Τουριστικής Επιτροπής) να λειτουργήσουν ως «ντόμινο».

Αυτό σημαίνει ότι τόσο οι αρχές, όσο και οι επιχειρηματίες του τουρισμού αλλά και ο κόσμος που κινείται γύρω από αυτόν, θα πρέπει να βρουν τη λύση σε μία πολύ δύσκολη εξίσωση χωρίς να κινδυνέψει η υγεία τόσο των κατοίκων όσο και των επισκεπτών. Κάθε άλλο ενδεχόμενο φαντάζει καταστροφικό και σε αυτή την περίπτωση μόνο η κυβέρνηση θα μπορούσε να δώσει λύσεις που δύσκολα όμως θα επαρκούσαν.

Τα θετικά

Όλα αυτά μοιάζουν πραγματικά σαν ένα σκοτεινό, θολό και απαισιόδοξο τοπίο μέσα στο οποίο πρέπει να κινηθούν, τόσο η κυβέρνηση, οι τοπικές αρχές αλλά και ο επιχειρηματικός κόσμος του νησιού. Όμως υπάρχουν και κάποια ενθαρρυντικά στοιχεία.

Το πρώτο έχει να κάνει με το γεγονός ότι τα μέτρα που πάρθηκαν στην Ελλάδα κράτησαν τον αριθμό των κρουσμάτων σε ένα ελεγχόμενο επίπεδο. Όλοι γνωρίζουμε την απαξίωση που είχε δει το δημόσιο σύστημα υγείας τα τελευταία χρόνια, όλοι θυμόμαστε τις νεοφιλελεύθερες κορώνες που ακούγονταν πριν από την πανδημία και την συνειδητή έως σε ένα βαθμό υποβάθμιση κάθε δημόσιας υπηρεσίας ακόμη και στον νευραλγικό χώρο της υγείας, όμως έστω και υπό αυτές τις συνθήκες, τα μέτρα που πάρθηκαν έχουν σαν αποτέλεσμα η Ελλάδα αυτή τη στιγμή να θεωρείται ένας σχετικά ασφαλής προορισμός. Μέλλει βέβαια να δούμε εάν αυτό θα ισχύει και τον Ιούλιο…

Αυτό δημιουργεί ένα ανταγωνιστικό πλεονέκτημα σε σχέση με άλλες χώρες όπως η Ισπανία (που ήδη έχει αποφασίσει να κρατήσει τα σύνορα κλειστά), η Ιταλία, η Τουρκία κ.α.

Δεν είναι τυχαίο ότι όπως αποκάλυψε ο βουλευτής Παναγής Καππάτος, η TUI, σχεδιάζει να ανοίξει τα ταξίδια σε τέσσερις μόνο χώρες της Ευρώπης ανάμεσα στις οποίες είναι η Ελλάδα και η Κύπρος.

Επίσης ενθαρρυντικό είναι το στοιχείο ότι μέχρι σήμερα υπάρχουν περιορισμένες ακυρώσεις (που αφορούν κυρίως στις κρατήσεις Μαΐου) και τουλάχιστον το 60% των τουριστών, όπως αναφέρθηκε στην επιτροπή, θέλει ακόμη να ταξιδέψει. Εκεί βοηθούν και τα voucher αφού δίνουν την ευκαιρία στους ξενοδόχους και τους επισκέπτες να μην προχωρήσουν σε ακυρώσεις και να μην χαθούν, μέχρι νεωτέρας, οι ευκαιρίες που μπορεί να δημιουργηθούν αργότερα.

Η Κεφαλονιά, αλλά και οι υπόλοιποι ελληνικοί προορισμοί, ειδικά οι νησιωτικοί, εάν όλα πάνε καλά και κυρίως αν όλοι αντιμετωπίσουν με ψυχραιμία και αποτελεσματικότητα τις προκλήσεις, σε περίπτωση που υπάρχει δυνατότητα να δουλέψει ο τουρισμός στην Ευρώπη φέτος, ενδέχεται να βρεθούν στην πρώτη γραμμή.

Ένα άλλο θετικό είναι το γεγονός ότι υπάρχουν οι δυνατότητες για μεταφορά ενός μέρους του όγκου των επισκεπτών προς τον Σεπτέμβριο. Κάποιοι λένε και τον Οκτώβριο αν και αυτό φαίνεται λιγότερο πιθανό. Και φυσικά είναι πιθανό αλλά και απαραίτητο τόσο οι τοπικές αρχές, όσο και η κυβέρνηση να πάρουν επιπλέον μέτρα στήριξης, έστω και σταδιακά μέσα στους επόμενους μήνες.

Ψυχραιμία, προετοιμασία, συνεργασία και αναμονή

Αυτό που θα πρέπει να τονιστεί είναι ότι αυτή τη στιγμή, όλα τα ενδεχόμενα είναι ανοιχτά. Κανείς δεν είναι σίγουρος για το τι θα επακολουθήσει. Όποιοι ισχυρίζονται ότι μπορούν να προβλέψουν το μέλλον με ασφάλεια απλώς δεν έχουν καμία επαφή με την πραγματικότητα.

Όλα τα σενάρια που υπάρχουν στο τραπέζι είναι πιθανά, ειδικά από τη στιγμή που ολόκληρη η παγκόσμια επιστημονική κοινότητα ασχολείται αυτή τη στιγμή με την πανδημία. Εάν κοιτάξει κάποιος τις πλατφόρμες που οι επιστήμονες δημοσιεύουν ή προδημοσιεύουν τις έρευνές τους θα δει ότι πραγματικά σχεδόν όλες βομβαρδίζονται με επιστημονικές εργασίες πάνω στο θέμα του κορωνοϊού. Δεν αποκλείεται μέσα στους επόμενους μήνες να δούμε εξελίξεις που θα μας εκπλήξουν ευχάριστα, κυρίως από τον χώρο των φαρμάκων και των διαγνωστικών τεστ, αφού το ενδεχόμενο ενός εμβολίου είναι ακόμη μακριά. Αυτό θα βοηθήσει και μπορεί να αλλάξει τα δεδομένα.

Κανείς δεν είναι αυτή τη στιγμή σε θέση να βγάλει ασφαλή συμπεράσματα. Αυτό που προκύπτει από τη χθεσινή συζήτηση είναι ότι χρειάζεται ψυχραιμία, προετοιμασία, συνεργασία και υπομονή για να αντιμετωπιστούν οι προκλήσεις. Το πιθανότερο είναι ότι το τοπίο θα είναι αρκετά πιο ξεκάθαρο τον Ιούνιο και αυτό ίσως να σημάνει ότι οι μήνες της υψηλής σεζόν θα μπορέσουν να σώσουν ένα μέρος των εσόδων, τόσο για τις επιχειρήσεις όσο και για τους εργαζόμενους. Ίσως να βοηθήσει και ο εσωτερικός τουρισμός περισσότερο από άλλες χρονιές.

Αυτό που τόνισε, τόσο ο πρόεδρος των Ξενοδόχων, όσο και άλλοι άνθρωποι του τουρισμού είναι ότι ο κόσμος του τουρισμού πρέπει να μην ακούει τις ακραίες φωνές και τα διάφορα απίθανα σενάρια που διακινούνται, να βρει ιδέες και λύσεις που θα βοηθήσουν, να κρατήσει στάση αναμονής και εάν ή όταν δοθεί η ευκαιρία να δράσει με επαγγελματισμό και ψυχραιμία.

Το φετινό καλοκαίρι θα είναι ίσως το δυσκολότερο των τελευταίων δεκαετιών για την Κεφαλονιά, με τις επιπτώσεις του να επηρεάζουν την οικονομική και κοινωνική ζωή τους επόμενους μήνες ή και τα επόμενα χρόνια. Όμως ίσως υπάρξουν και ευκαιρίες που θα πρέπει να αξιοποιηθούν.

Λ.Α. / Κεφαλονίτικα Νέα